Kendimizin farkındayız, kendi sınırlarımız dışındaki durumlar ise algımızın dışında, bugün 21 Mart Down Sendromu Farkındalık Günü. İlk olarak 2006 yılında farkındalık oluşturmak amacıyla bazı ülkelerde düzenlenen etkinlikler ile adını duyurmaya başladı. Daha sonra bu etkinlik büyümüş ve her yıl kutlanmaya başlanmıştır. 2011 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 21 Mart’ı Down Sendromu günü olarak kabul etti. 21 sayısının ise özel bir anlamı var. +1 fazla kromozom sayısını ifade ediyor ve bu farklılığa neden olan durumu anlatması bakımından oldukça anlamlıdır.
Farkındalık oluşturmanın amacı ise hem bu farklılığa sahip olan bireylerin, hem de ailelerin toplum içinde olan haklarını savunmaktır.
Birçok toplumda bu farklılığa hastalık gözü ile bakılıyordu. Her ne kadar tıp çevrelerinde bu durumun hastalık değil de farklılık olduğu bilinse de, toplumun birçok kesimi tarafından bu durum bilinmiyordu. Birçok kişi tarafından ise yanlış değerlendiriliyordu.
Down sendromu olan kişilerin birçok toplumda dışlanması ve birçok haktan mahrum bırakılması, ailelerin tepki göstermesine yol açtı.
Özellikle psikolojik yönden oldukça hassas bir yapıya sahip olan bu kişilerin topluma kazandırılması adına düzenlenen etkinlikler, amacına ulaştı diyebiliriz.
Down Sendromu Nedir?
Bebek, insan vücudunu oluşturan kromozomların 23’ünü anneden, 23’ünü de babadan alıyor. Down sendromunun yüzde 88’i, annenin yumurtasındaki 21. kromozomun ayrılamayıp çift kalmasından kaynaklanıyor. Bunun sonucunda yumurta veya sperm 23 yerine 24 kromozom içeriyor. Yani down sendromunun sorumlusu 21. kromozom oluyor.
Down sendromu 21. kromozom çiftinin bir kısmında ya da tamamında ekstra bir kromozom kopyasının meydana gelmesiyle oluşur. Vücudumuzdaki her hücrede genler vardır ve bu genler hücrede gruplanmış durumdadır. Normalde her hücrede 46 kromozom bulunur. Bu kromozomların 23’ü anneden, 23’ü babadan gelir.
Down sendromunun en bilinen çeşidi Trizomi 21’dir ve bu durumda her hücrede 46 yerine 47 kromozom bulunur. Bu durumun sebebi, döllenme öncesinde veya sırasındaki hücre bölünmesinde ortaya çıkan sperm veya yumurta hücresinde ekstra bir kopya kromozomdur. Down sendromunun %95’i Trizomi 21’dir. Trizomi 21’in % 88’i de yumurta hücresindeki bölünme bozukluğundan kaynaklanır.
Hepimiz birbirimizden farklı ve özeliz, bizi güzelleştiren, özel yapan diğerlerinden farklarımız değil midir? Evet +1 ile daha farkılılar, ama sizin düşündüğünüz gibi değil, farklılar çünkü yargılayamazlar, dost canlısıdırlar, eğlenmeyi severler ama biraz inatçıdırlar, down sendromu bir hastalık değildir, size bulaşmaz, benzerliklerin farkında mısınız? Dünya farklılıklarla güzel!